Логопед маманның 2022-2023  оқу жылындағы  жылдық   есебі.

1. Ауызша және жазбаша сөйлеу тілі бұзылған балаларға диагностика жүргізі.
2. Сөйлеу тілі бұзылған балалармен түзету жұмыстарын жүргізе отырып әлуметтік ортаға бейімделу. 
3. Сөйлеу тілі бұзылыстарының алдын-алу отырып, түзете-дамыту арқылы білім беру.

 Педагог логопед  маманының жылдық жоспарына дамыту және тәрбиелеу жұмыстары жүргізілді.

Жүргізілген  педагог логопед  маманының түзете – дамыту төмендегідей кезеңдермен өтті.

1. Диагностикалық кезең:

1. баланың психо-физиологиялық қалпын үнемі және жан-жақты зерттеу.

2. сөйлеу тілі бұзылыстарының әр түрлі деңгей формаларын зерттеу.

3. таным әрекеттерінің бұзылу белгілерін, деңгейін анықтау.

2. Коррекциялық дамыту кезеңі:

1. баланың даму қалыпын ескере отырып  қадамдылық бағытта оқыту процессін жүргізу. 

1. түзете – дамыту жұмыстарына ата – аналарды енгізу, тығыз байланыста болу. 

3.   әр жас кезеңіне сәйкес танымдық әрекеттерін дамыту. 

         4. баланың сақталған компенсаторлық мүмкіншіліктерін зерттеп, анықтап, ескере отырып «Жеке Дамыту Бағдарламасын» құру.   

3. Тәрбиелеу кезеңі:

     Баланың отбасындағы, қоғамдық орындардағы мінез-құлқын, жеке тұлғаның қоршаған ортада өзін-өзі ұстауға, жаңа ортаға үйренуіне қажетті жағымды қасиеттерін тәрбиелеу.   [RbD1]

2022-2023  оқу жылында педагог логопед көмегін 31 бала алды, олардың ішінде: 

9 бала – сигматизм

12 бала – ротацизм

1 бала – Лабдацизм

3 бала – тұтықпа

1 бала – СТЖД І

3 бала – СТЖД ІІ

2 бала – СТЖД ІІІ

        Оның ішінде 1 бала  мектепке дейінгі даярлық тобынан, 8 бала 1-ші сыныптан , 11 бала 2 сыныптан, 3 бала 3- ші сыныптан, 3 бала 4 -шы сыныптан, ЕББҚ ететін оқушы -2, біреуі-1сынып, екіншісі-8 сынып.

          Жалпы тілінің дамымауының әртүрлі деңгейіне байланысты құрылған жеке дамыту бағдарламасы бойынша қойылған төмендегідей  мақсат- міндеттері:         

          - сөйлеу тілінің түсінуін қалыптастыру;

          - енжар және белсенді сөздік қорларын дамыту;

          - белсеңді сөйлеу тіліне ынталандыру дамыту;

          - байланыстырып  сөйлеу тілдерін дамыту, заттық және сюжеттік суреттер бойынша сөздер, сөйлемдер құрауға ынталандыру;

          - артикуляциялық аппараттың икемдігін арттыру, қалыптаспаған дыбыстарды қоюға арнайы жаттығулар қатарын үйрету;

          - сөйлеу тіліндегі қалыптасқан дыбыстарды толық анықтап, дыбыстарды қою және бекіту жұмыстарын жүргізу;

- сөйлеу тілінің лексикалық–грамматикалық  құрылымын дұрыс қалыптастыру;

- фонематикалық қабылдау, есте сақтау, сараптау және талдау анализ синтез жүргізу;

Түзету сабақтарының нәтижесінде, балалар алғашқыға қарағанда берілген тапсырмаларды түсініп орындау, өз бетімен орындау, артикуляциялық жаттығуларды игеріп, сөздік қорларын жаңа сөздерімен толықтыру, кеңейту сияқты жетістіктерге қол жеткізуде. 

Жоспарға  сәйкес  артикуляциялық  жаттығулар, тыныс  алу  жаттығулары,ұсақ  қол   моторикаға  арналған жаттығулар, дыбысты қою,  машықтандыру,  сөздің   буындық   құрылымын  қалыптастыру, фонематикалық  естуін   және  қабылдауын  дамытуға   арналған  жұмыстар жүргізіледі.

Көбіне  жас  ерекшелігіне   байланысты ұсақ  моториканы  дамытуға   байланысты  жаттығулар  мен   түрлі  ойындар  пайдалана   отырып, баланың сөздік  қорын   молайтуға   септігін  тигізу  үшін кеспе   қағаздары,суретпен жұмыс, интернет материалдары  мен сергіту   сәттерін    пайдалана  қызықтыра   оқу қызметі өткізіліп   отырылады.

Ал  тұтықпа  баламен   Стрельникованың  парадоксальдік  тыныс   алу   жаттығулары  әдісі   бойынша   оқу қызметі  жүргізіледі. Баланың дыбысты  дұрыс   айту  үшін, артикуляциялық  және   тыныс алу   жаттығуларын  , сонымен қатар  әрбір  профилін   дұрыс  қолдану, баламен  жұмыс   жүргізу   жөнінде ескертіліп отырды.

Мектеп бойынша оқушыларға логопедиялық көмек көрсету туралы қорытынды есепбі

1. 8 «В»-сынып оқушысы Бутеева Диляра ОПМПК қорытындысы негізінде мектеп бағдарламасымен үйде оқиды. Диляраның артикуляциялық аппаратын дамыту мақсатында әр түрлі жаттығулар жүргізілді. «Артикуляциялық жаттығулар», «Фонематикалық естуін, қабылдауын дамыту», «Сөйлеу тілінің байланыстырып сөйлеуін дамыту», «Артикуляциялық жаттығуларды еліктеу арқылы және толық, нақты көлемде саналы түрде орындауға үйрету», «Бір жаттығудан екінші жаттығуға жылдам өтуге үйрету», «Тыныс алу жаттығулары» тапсырмаларын орындады. Сабақтың нәтижесінде Диляра тапсырмаларды өте жақсы орындап, әр жаттығуға тез өтуге үйренді.
2. 10 «А»-сынып оқушысы Тілеуғазы Назерке ОПМПК қорытындысы негізінде мектеп бағдарламасымен үйде оқиды. Ата-ана өтініші бойынша Назеркемен сабақ онлайн форматта өтті. Тапсырмалардың барлығы ватсаб желісі арқылы жіберілді. Тілін дамыту мақсатында, «Артикуляциялық жаттығулар», «Қолдың ұсақ маторикасын дамыту», «Фонематикалық естуін және қабылдауын дамыту», «Өзім туралы..»бір немесе екі буынды сөздерді айтып, жазып үйрену, «Дыбыстардың артикуляциясын қалыптастыру», «Дыбыс айтуын қалыптастыру», «Дыбыстарды қою», «Дыбыс үндестігі» тапсырмаларын сабақ барысында орындады. Сөздік қоры бір шама жақсарды. халық  ертегілері арқылы балалардың бейнелі сөйлеуін, сөздік қоры дамыды.

3. 8 «Б» сынып оқушысы Өкен Ернұр ОПМПК қорытындысы негізінде мектеп бағдарламасымен мектепте оқиды. Ернұрдың тіл мүкістігіне байланысты «Артикуляциялық жаттығулар», «Қолдың ұсақ маторикасын дамыту», «Фонематикалық естуін және қабылдауын дамыту», «Өзім туралы..»бір немесе екі буынды сөздерді айтып, жазып үйрену, «К, Қ, Л, Р дыбысының артикуляциясын қалыптастыру», «Дыбыс айтуын қалыптастыру», «Дыбыстарды қою», «Дыбыс үндестігі» тапсырмаларын сабақ барысында орындады. Дыбыстарды еліктеу арқылы шақыру мақсатында Ш,С дыбыстарын айтып үйренді. Сөздік қорында алдыңғы жылға қарағанда ілгерілеу бар.

Қорытынды: Логопедтің көмегін қажет ететін балалардың көрсеткіші оқу жылының басына қарағанда жақсарды. Есепте тұрған басқа балалармен келесі 2023-2024 оқу жылына жұмыстар жалғасады.

Жылдық жоспар бойынша жұмыстар толығымен уақытылы атқарылып, ата-аналар тарапынан ескертулер болған жоқ.

Келесі 2023-2024 оқу жылында мектеп логопедінің мақсат –міндеттері:

· Баланың жалпы даму кезеңдеріндегі сөйлеу тілінің ерекшелігін зерттеу. 

· Сөйлеу тілі бұзылуының себептерін, белгілерін , құрылымын анықтау. 

· Сөйлеу тілі кемістіктерін жүйелеу. 

· Тіл кемістіктерінің түрлеріне байланысты жасалған жоспарларға сүйене отырып, түзету әдістері мен амалдарын қолдану. 

· Жүргізілген жұмыстардың нәтижелеріне байланысты есеп беру. 

· Жүргізілген жұмыстардың нәтижелеріне байланысты есеп беру. 

2022-2023 оқу жылына  жылдық жоспар құрылып, мектеп директорымен  бекітілді. Жұмыс жоспарды басшылыққа ала отырып,  дефектологиялық қызметтің бағыттарына жылдық жоспар бойынша іс шаралар атқарылуда. 

Арнайы педагогтың мақсаты: ПМПК қорытындысы мен ұсыныстарына және мектеп кеңесінің шешіміне сәйкес білім алуда ерекше қажеттілігі бар мектеп оқушыларына арнайы педагогикалық қолдау көрсету.

Арнайы педагогтың міндеттері:

1. Білім алуда ерекше қажеттілігі бар мектеп оқушыға басқа мамандармен, мұғалімдермен, ата-аналармен бірлесіп тереңдетілген арнайы педагогикалық тексеруден өткізу;
2. Білім алуда ерекше қажеттілігі бар мектеп оқушыға жеке, топтық және сыныптық сабақтарда арнайы педагогикалық қолдау көрсету.
3. Оқытушыларға, ата-аналарға, басқа мамандарға білім алуда ерекше қажеттілігі бар оқушыларды оқу процесінде және үйде тәрбиелеу кезінде педагогикалық қолдау бойынша кеңес беру. 

Арнайы педагогтың жұмысының негізгі бағыттары: 

1. Ұйымдастырушылық жұмыс;
2. Білім алуда ерекше қажеттіліктерін бағалау және оқушыларды педагогикалық қолдаудың (көмек) мазмұнын анықтау;
3. Оқушыларға арнайы педагогикалық қолдау көрсету және оның тиімділігін бағалау;
4. Кеңестік-әдістемелік қызмет;
5. Өзін-өзі дамыту. 

        «Алакөл  ауданының Үшарал қаласындағы №4 облыстық психологиялық медициналық  педагогикалық консультациясы» мемлекеттік мекемесінің қорытындысы бойынша 5 оқушымен дефектологиялық сабақ  жүргізіледі. Оның ішінде үйден оқитын оқушы саны – 3, Ерекше білім беруді қажет ететін оқушылар -2. Арнайы оқу бағдарламасымен – 2 оқушы, бейімделген оқу бағдарламасымен – 3 оқушы  білім алуда. Оқушыларының  аудандық   құжаттар тізімі бойынша қажетті құжаттары толық жинақталған. Оқушылардың № 4  ОПМПК қорытындылары бар. Әр оқушыға жекелей жеке түзету дамыту жұмыс жоспары құрылды..   

Аталған оқушыларға дефектологиялық тексеру хаттамалары толтырылып, диагностика нәтижелері бойынша жеке дамыту бағдарламалары құрылды. 

Психологиялық-педагогикалық тексеруде оқушылардың қоршаған орта туралы түсініктері, ауызша сөйлеу тілі, сөздік қоры, байланыстырып сөйлеу тілі, ұсақ қол моторикасы мен негізгі пәндер бойынша (математика, оқуы мен жазуы) тексерілді. Оқушылардың оқу және жазу дағдыларын тексеру үшін жас ерекшеліктерін ескере отырып диктант, көшіріп жазу және мәтінде оқу сияқты тапырмалар берілді. 

Тексеру нәтижесінде жеңіл зерде бұзылысы бар 3 оқушы, оқу үлгерімі төмен  14 оқушы, жалпы 17 оқушы  арнайы педагогтың түзете-дамыту сабағына тізімге алынды. Оқушылардың психологиялық тұрғыдан жағдайлары зерттеліп, қолдау көрсету жұмыстары жүргізіліп жатыр.

Ата-аналармен жұмыс

Қыркүйек айының басында Ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушылардың ата-аналарымен әңгіме жүргізілді. Балалар туралы мағлұмат жинақталып, 1б формасы толтырылды. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушылардың ата-аналарына 1а-формасында сауалнама жүргізілді. Сауалнама нәтижесін қорытындылана отырып, нәтижелері ППҚҚ отырысында талқыланды. Биылғы оқу жылында жаңадан келген ЕБҚЕ оқушылардың ата-аналары келісім формасын толтырып, мектеппен келісімшартқа отырды. Мектептің ішкі ережелерімен, ППҚҚ мамандарының жұмысымен таныстырылды. Ата-аналарды жеке әр баланың жеке бағдарламасымен таныстырып, үй жағдайында баланың оқуы бойынша, «ППҚ қызметі мамандарының, мұғалімдерінің, ЕБҚ бар оқушылар ата-аналарының өзара әрекеттесу алгоритмі» тақырыбында кеңестер берілді. Және ол кеңестер арнайы педагог кеңестерді тіркеу журналы тіркелді.

Қараша айында ата-аналар жиналысында «Психологиялық-педагогикалық қолдау қызметі дегеніміз не?» тақырыбында айында ата-аналар жиналысында баяндама жасалынды. Баяндаманың тақырыбы өзекті болғандықтан ата-аналар тарапынан қойылған сұрақтарға жауап берілді. Жиналыстан соң, жеке кеңес алған ата-аналарда болды.

Желтоқсан айының жоспарына сәйкес, «Ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларға арналған үй жағдайында дамытушылық ойын үлгілері»  тақырыптарында семинар-практикум өткізілді. Ата-аналармен бірге ойын түрлері жүргізіліп, ойындарды отбасында балалармен бірге ойнау ұсынылды. Ата-аналармен жұмыс өз жалғасын табуда.

Әр ата-анаға арнайы педагогтың (дефектолог) сабақ өту бағдарламасы түсіндірілді. Жұмыс барысында ата-анамен пән мұғалімдерімен, сынып жетекшілерімен, психологтармен тығыз байланыс жасалды, кеңестер беріліп өтілді. Сабақ барысында ата-аналармен кездесу ұйымдастырылып, оқушылармен үй жағдайында қандай жұмыс жасау керектігін жайлы ұсыныстар айтылды.

Әкімшілік тарапынан арнайы педагог мұғалімнің жұмысын мектеп директоры және оқу ісі жөніндегі орынбасары қадағалап отырады. Түзету дамыту блогынан мектеп психологтары мен әлеуметтік педагогтың, логопедтің көмектері көрсетіліп отырады.

«Жетісу облысы білім басқармасының Алакөл ауданы бойынша білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «Сәкен Иманасов атындағы орта мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Логопед маманының 2022-2023  оқу жылындағы І-жарты жылдық  есебі.

2022-2023 оқу жылының қыркүйек айынан бастап, оқушылар тізімі іріктеліп, жылдық жоспар, сабақ кестесі құрылып, мектеп директорымен бекітілді.

2022-2023 оқу жылының 1-жартысында 26 оқушы есепке алынды. Оның ішінде 2021-2022 оқу жылының соңында жақсы нәтижесі үшін 7 оқушы есептен шығарылды. Үйде оқытудағы 1 оқушы көшуіне байланысты есептен шығарылды. Қосымша   балаларды   тексеруден   өту үшін    ПМПК  -ға   жіберіліп   отырды. Жаңа оқу жылында барлық сөйлеу компоненттерін тереңдетіп логопедиялық тексеру нәтижелері негізінде логопедтік сабақтарға 26 бала қабылданды.   Осы оқу жылында бақылау нәтижесінен және ата-ана өтініші бойынша 1-сыныптардан ауызша сөйлеу тіл кемістігі бар 5 оқушы, даярлық сыныбынан ПМПК қорытындысы бойынша 1оқушы, 3 «В» сыныбынан 3 оқушы ата-ана өтініші бойынша есепке алынды.Қойылған  диагноздары бойынша әр баламен жеке дамыту сабақтары өтілуде. Мектеп оқушылырының сабағының ұзақтығы – 20-25 минут. Логопедтік жұмыстың ұйымдастырылуы:негізгі түрі топтық және жеке сабақтар болып табылады. Топтарға сөйлеуінің бұзылуы ұқсас және жастары шамалас балалар таңдап алынады. 

Диагностика қортындысы бойынша 1-5 сыныптар арасында дислалия,фонетико-фонематикалық бұзылуы,ажыратуы,сөйлеу тілінің жалпы жетілмеуі ( 2-3 деңгейлі )бар оқушылар анықталды. Барлық түзете-дамыту сабақтары, дыбыстарды қою және машықтандыру, фонематикалық естуді дамыту, сөйлеу тілінің лексика-грамматикалық құрылымын және т.б. қалыптастыру бойынша балалармен жеке жұмыс, логопед – мұғалімнің жұмыс жоспарына сәйкес жеке дамыту бағдарламасы бойынша өтілуде.

Жалпы  саны :  26______

Фонетика-фонематикалық   тілінің    толық  дамымауы – __8_____

Фонематикалық  тілінің  толық   дамымауы – _8______                                  

Фонетикалық  тілінің   толық   дамымауы –_7_______

Тұтығу – __3_________ 

Жалпы  тілінің   толық  дамымауына  байланысты   тіл бұзылуы – _1_____ 

Біржақты  сөйлеу    кемістігі   бар  балаларды   топтастырып  және  жекелеп,

аптасына  2 рет оқу қызметі өткізілді.

Балаларды  жалпы сөйлеу  тілін   зерттеп,  сөйлеу  тілі   дамымауының   ерекшелігін  және   деңгейін  ескеріп, әр  балаға   сөйлеу  картасы  толтырылды.    Соған  сәйкес   күнтізбелік, перспективалық,  жылдық   жоспарлар  жасалды.

Жоспарға  сәйкес  артикуляциялық  жаттығулар, тыныс  алу   жаттығулары,ұсақ  қол  моторикаға   арналған жаттығулар, дыбысты қою,   машықтандыру,  сөздің  буындық    құрылымын  қалыптастыру, фонематикалық  естуін  және   қабылдауын  дамытуға  арналған   жұмыстар жүргізіледі.

Көбіне  жас  ерекшелігіне   байланысты ұсақ  моториканы  дамытуға   байланысты  жаттығулар  мен   түрлі  ойындар  пайдалана   отырып, баланың сөздік  қорын   молайтуға   септігін  тигізу  үшін кеспе   қағаздары,суретпен жұмыс, интернет материалдары  мен сергіту   сәттерін    пайдалана  қызықтыра   оқу қызметі өткізіліп   отырылады.

Ал  тұтықпа  баламен   Стрельникованың   парадоксалдік  тыныс  алу    жаттығулары  әдісі  бойынша    оқу қызметі  жүргізіледі. Баланың дыбысты  дұрыс  айту   үшін, артикуляциялық  және  тыныс алу    жаттығуларын  , сонымен қатар  әрбір   профилін  дұрыс  қолдану, баламен  жұмыс   жүргізу   жөнінде ескертіліп отырды.

ҚР -ның «Білім туралы» заңының 8-бабының 5-тармағына сәйкес «Денсаулық жағдайына қарай ұзақ уақыт бойы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру ұйымдарына бара алмайтын ұйымдар үшін үйде немесе   стационарлық көмек, сондай -ақ қалпына келтіру емі және медициналық оңалту көрсететін ұйымдарда тегін жеке оқыту ұйымдастырылады». Одан ары «мүмкіндіктері шектеулі азаматтардың білім алып, даму бұзылыстарын түзеп, әлеуметтік тұрғыдан бейімделуі үшін мемлекет жағдай жасайды».

 Осы негізде мектебімізде үй жағдайында білім алатын ерекше қажеттілігі бар оқушылар саны: 10. ПМПК тұжырымдамасы мен медициналық анықтамасы бойынша логопед маманын қажет ететін оқушылар саны-3:

Шарипхан Амандық 1 «Г»

Бутеева Диляра    8В

Тілеуғазы Назерке   10А

Аталған оқушылармен логопед маманы ретінде мынадай мақсатта жұмыстар атқарамын: Сөйлеу тілі бұзылған балалардың сөйлеу тілінің бұзылуын анықтап,түзете-дамыту жұмыстарын жүргізу. Тілдің грамматикалық құрылымын арттыра отырып сөздік қорларын молайту. Ойлау, есту, есте сақтау қабілетін дамыта отырып, дыбыстарды дұрыс айтуға және өзін - өзі қадағалауға дағдыландыру. Дыбыстарды буында, сөзде дұрыс айтуға машықтандыру арқылы сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу қабілеттерін, бейнелі суреттер бойынша тілдің грамматикалық құрылымын дамыту. Сұрақты тыңдай білуге, сұраққа толық жауап беруге дағдыландыру. Дыбыстарды буында, сөздерде анық, таза айтуға үйрету. Зейінін, есте сақтау, елестету, фонематикалық есту қабілеттерін дамыту. Артикуляциялық жаттығулар, тыныс алу жаттығуларын, мимикалық , сергіту сәттерінің дұрыс орындалуын қалыптастыру. Танымдық қабілеттерін арттыру. Ұсақ моторикасын жақсарту.

Сөйлеу тілі бұзылған балаларды шығару,оларда сөйлеу дамуындағы кемістіктері жойылуына қарай оқу жылының кез келген мерзімінде жүзеге асырылады. Қорыта келгенде  І-жарты жылдық   диагностика  бойынша  логопедтік   түзету  жұмыстары оқу  тілі   дамуында  оң нәтижелі  динамиканы   көрсетті. 2022-2023  оқу  жылында   логопедке тіркелген    _26 бала. Оның  ішінде  __4_   баланың  дыбыстары  бекітіліп, сөйлеу  тазалығы   мен  сөзде,сөйлемде, ауызекі  сөйлеуде   дыбыстардың  бекітілуіне  байланысты    логопедтік есептен шығарылды.

2-жарты жылдыққа    логопедтік  есепте қалған-_22 бала.
 ЖСТД_5_
 ФФН__4_
 ФФНР ----4-
 Тұтықпа__3_
 Ринолалия__6_
 
 

Логопед:                  Жетпісбекова А. Ж.

АРНАЙЫ ПЕДАГОГТЫҢ ЖЫЛДЫҚ ЖҰМЫС ЖОСПАРЫ

Аты-жөні: Тлеуберді Қымбат Әлімбайқызы

Арнайы педагогтың мақсаты: ПМПК қорытындысы мен ұсыныстарына және мектеп кеңесінің шешіміне сәйкес білім алуда ерекше қажеттілігі бар мектеп оқушыларына арнайы педагогикалық қолдау көрсету.

Арнайы педагогтың міндеттері:

1. Білім алуда ерекше қажеттілігі бар мектеп оқушыға басқа мамандармен, мұғалімдермен, ата-аналармен бірлесіп тереңдетілген арнайы педагогикалық тексеруден өткізу;
2. Білім алуда ерекше қажеттілігі бар мектеп оқушыға жеке, топтық және сыныптық сабақтарда арнайы педагогикалық қолдау көрсету.
3. Оқытушыларға, ата-аналарға, басқа мамандарға білім алуда ерекше қажеттілігі бар оқушыларды оқу процесінде және үйде тәрбиелеу кезінде педагогикалық қолдау бойынша кеңес беру. 

Арнайы педагогтың жұмысының негізгі бағыттары: 

1. Ұйымдастырушылық жұмыс;
2. Білім алуда ерекше қажеттіліктерін бағалау және оқушыларды педагогикалық қолдаудың (көмек) мазмұнын анықтау;
3. Оқушыларға арнайы педагогикалық қолдау көрсету және оның тиімділігін бағалау;
4. Кеңестік-әдістемелік қызмет;
5. Өзін-өзі дамыту. 

Анонимдік сауалнама

Өткізілген күні: 13.05.2022ж

Мақсаты:Пән мұғалімдерімен жалпы қарым -қатынасын анықтау 

10-11сыпып 

Қатысқаны:70 оқушы 

10-11 сыныптар аралығында ананимдік сауалнама алынды. Жалпы сауалнамаға 70 оқушы қатысты өз ой пікірлерін жазды. Мектептегі пән мұғалімдерінің сабақ беру үлгісі 100% ұнайтындығын атап жазған. Атап айтсақ:қазақ тілі, орыс тілі, алгебра, физика, химия, тарих, АӘД, еңбек т.б

 Негізгі пән мұғалімдерінің сабақтары уақытылы жүріп жатқанын айтып көрсетіп жазған100%

Пән мұғалімдерінің тарапынан өрескел жағд айлар болдыма деген сұраққа

 10 оқушы өзін –өзі тану сабағын жазған,4 оқуш ы орыс тілі сабағын жазса, 

1 оқушы –қазақ әдебиеті деп жазып көрсеткен.

Жазалау барысында мұғалімдер не қолданады деген сұраққа : Сөз  қорының жоқтығы салыстырмалы түрде ұрсу ,сынып жетекшіге ескертеді немесе өзіне дұрыстап түсіндіреді, жеке бақа өтіп кететіні, ұрсады қателікті түзетеді. т.с.с.

Мектепте болған жағдайды үйге жеткізесіңбе деген сұраққа –Ия, егер менің намысыма тисе жеткіземін, болған жерде қаладыдеп жауап берсе 70% жеткізбеймін жоқ деп жауап берген.

                                       Мектеп психолог:        М.Омарқажықызы 

Анонимдік сауалнама

Мақсаты: Пән мұғалімдерімен жалпы қарым -қатынасын анықтау 

1. Қай пән мұғалімдерінің сабақ беру үлгісі ұнайды? (жазу)

2. Пән сабақтары уақытылы болып жатыр ма? (болмай қалған жағдайда пән атауын жаз)
 3. Қандай пән мұғалімдердің тарапынан өрескел жағдайлар болды? (бар болса пән атауын жаз)

4. Жазалау барысында мұғалімдер көбінесе не қолданады? (бар болса қай пән)

5. Мектепте болған жағдайды, үйге жеткізесің бе? 

Материалда: магнитафон, ватман, әр түрлі сурет салу құралдары, А4 қағаздары, қарындаштар, тестке жауап жазатын бланктер.

1.    «Менің қыймылымды қайтала» жаттығуы.

Мақсаты:ақпаратты қабылдау және таратудың табыстылығына әсер етуші факторларды дамыту.

Уақыты: 15 минут. 

Ережелер: Шеңберге тұрыңдар. Қазір көңілді музыкамен билейміз. Тек мына шартты орындауымыз керек: бастапқыда әркім бір қыймыл орындайды, менің белгім бойынша (алақан шапапалақтау) оң жағыңдағы көршіңнің қыймылын қайталайсың.. Егер барлығымыз зейін сала орындасақ  ойын соңында сіздің өз қыймылыңыз өзіңізге қайтып келеді. 

Талдау: көңіл – күйлерің қалай? Кімге өз қыймылы қайтып келді? Ол өзгеріп пе? Бастапқы қыймылыңызды көрсетіңізші?

2.    «Сәлем хат» жаттығуы

Мақсаты: жұмысқа оң бағытталу, топтың ұйымшылдығын арттыру, эмпатия сезімін дамыту.

Уақыт: 5 минут

Алдарыңдағы кішкентай қағазға әркім өз сәлемін жазып қобдишаға салады. Мен оны араластырамын,сендер бір-бірден суырасыңдар да дауыстап топқа оқып бересіңдер.

Талдау:Сәлем хат жазу қиын болды ма? 

Біреудің сәлемін оқығанда қандай сезімде болдыңдар?

Ал өздеріңнің сәлемдеріңді оқығанда ше? 

Тренингті жалғастыруға дайынсыңдар ма?

3.    «Жарайсың!» жаттығуы.

Мақсаты:Стресс кезінде өзіңе деген сенімділікті арттыру.

Уақыты:10 минут.

Ережесі:Екі шеңбер құрамыз: біреуі ішкі, біреуі сыртқы.Сыртқы шеңбердегілер өздеріне қосағын тауып алып, оған қарама қарсы тұрады да кезекпен өзінің жетістіктері туралы айтады. Тыңдап тұрған адам әр бір жетістікті естіген сайын саусағын бүгіп, «Жарайсың! Бір! Жарайсың! Екі!» деп санайды. Өзің туралы жаман ойлар болсадағы сен жақсы екеніңді жігерлене раста. 

Егер кімде – кім өзін ыңғайсыз сезініп ұялатын болса іштей «Мен өзімді жақсы көремін, мен сыяқты ешкім жоқ, мен ешкімге де ұқсамайтын, қайталанбайтын адаммын!» деп айтыңыз, қайталаңыз.

 Егерде басыңызға өзіңіз туралы жаман ойлар келген жағдайда сіз әлі даму үстінде екеніңізді ұмытпаңыз, сіз әлі қалыптасып болған жоқсыз сондықтан кемшіліксіз болмайды. Дәл қазір ол туралы емес, жетістіктеріміз туралы айтуымыз керек.

Менің белгім бойынша ішкі шеңбер орнында қалады ал сыртқы шеңбер оңға бір адым жылжып қосақтарымызды ауыстырамыз. Ойын ары қарай жалғасады. 

Талдау:

Өзіңіздің жақсылықтарыңыз туралы көп есіңізге түстіме?

Кей-кезде өзіңізге «Бұны мен жақсы жасадым!» деп айтасызба? 

Егер бір дөрекі қателік жіберген болсаңыз өзіңіз туралы не айтасыз?

Неге өзіңіз туралы жақсы сөздер айту маңызды?

Қосағыңыздан неге үйрендіңіз?

1. «Өзіңді емтихан кезінде қалай ұстауың керек» мини лекция.

Мақсаты:Түлектерді емтихан алдында және емтихан кезінде өзін қалай ұстау керектігін ережелер арқылы таныстыру

Уақыты:15 минут.

Талдау: Өз бойларыңда қандай ерекшеліктерді өзгерткілерің келеді? Неге?

Тест: «Менің өзімді сезінуім»

Мақсаты: Өз жеке басытарыңның ерекшеліктері туралы, әдеттері туралы, жалпы өзің туралы ой жүгіртуге мүмкіншілік жасау.

Уақыт: 15 минут.

Шарттарымен таныстыру: Төменде келтірілген ой- пікірлерге «ия» немесе «жоқ» деп жауап беріңіздер. Ашылып шын жауап беруге тырысыңыздар. Тесттің қорытындысынан шыққан ақпарат ең әуелі өзіңізге керек. Ол сізге өз бойыңыздағы ерекшеліктерге ой жүгіртіп, тренинг жаттығуларын орындауда көмек болады. 

 Тесттің жауаптарын талдай келе «көбінде осылай болады» деген ой тұжырымдауын пайдалана отырып кәдімгі жағдайдағы іс-әрекетіңізді сыйпаттайтын жағдайда «ия» деп жауап беріңіз. (қосымша тест 11в)

Кілті: Әр бір «ия» деген жауапқа бір балдан қойып, қосындысын шығарыңыз.

1-2 балл. Өмірдің кейбір қиыншылықтары болсадағы сіз оны ашық қызыл (розовый) түсте көресіз. Ол жаман да емес, белгілі бір шекке жеткенше. 

3-6 балл. Сіздің өмірге деген көзқарасыңыз жалпы алғанда нормадағы деңгейде, бірақта қазірден бір шаршағандық, мысқыл көзқарас сезінеді. Ерте емеспе?

7-10 балл. Сізбен байланысты болған оқыйғаның бәрін теріс, жаман (негативті) қабылдайсыз. Сіздің өміріңізде қуанышты сәттердің мүлдем болмағаныма? 

Әрине сіз келіспеуге құқылысыз, сондадағы шыққан қорытынды туралы ойлану сізге пайдалы болар.  Сонымен қатар алдымыздағы Емтиханға қандай киіммен барған жөн.

Киімнің түсі көзге жағымды , қонымды ,біріңғай, байыпты түстен және синтетикалық емес болғаны дұрыс. Алыстан айқайлап тұратын, көзге ерекше түсетіндей киімдерді кимеуге тырысыңыз. Өзіңізбен сұхбаттасатын адамдарда жағымсыз пікір тудырмауға тырысыңыз. Артық ешнәрсе болмауға тиіс! Емтиханнан соң мейлі, не кисеңізде өзіңіз білесіз.

Емтиханға  дейінгі және емтихан кезіндегі 

тәртіп барысындағы  ұсыныстар.

1.     Емтиханға бір күн қалғанда ештеңе істемеңіз. Егер оқып үлгермеген жерлерің болса тырыспағаныңыз жөн, оданда дем алып, ертеңгі емтихан туралы біраз ұмытқаныңыз дұрыс.

2.     Емтихан алдында ұйқыны қандырып алу керек.

3.     Емтиханға кірер есік алдында өзіңді сабырлық сақтауға жинақта «Мен сабырлымын! Мен мүлдем сабырылымын.» деп бірнеше рет қайтала. Жауап берушілердің алдыңғы қатарымен бар. Неғұрлым көп отырсаң соғұрлым үрейленіп, мазаң кетеді.

4.     Өз бойыңды жинақтап, ойыңды шоғырландыр.

5.     Тапсыратындығыңа сенімді болып бөлмеге нық кір.

6.     Арқаңды түзу ұстап, ыңғайланып отыр. «Мен басқалардан биікпін, ақылдырақпын, қулаумын сондықтан мен ойлағандай жақсы болады»  деп ойлан. «Мен сабырлымын, мен мүлдем сабырлымын» деген сөзге тоқтал. Бірнеше рет қайтала. Ақырында саусақтарыңды жұмырдыққа түй.

7.     Жайсыздықтан арылу үшін мынандай демалу жаттығуларын жаса:

    – ыңғайланып отыр

-мұрныңмен терең дем ал (4-6секунд)

-демді ішіңде ұстап тұр (2-3 секунд)

-баяу шығар

8.     Тест бланктерін толтыруда артық сұрақ қоймас үшін зейін қойып тыңда. Саған бәрін түсіндіріп айтады: қалай толтыру керек,  қандай әріппен жазу керектігін, қандай санмен облыс, аудан, мектеп номерін жазу керектігін т .с.с.

9.     Зейініңді тапсырманы орындауға шоғырландырып айналадағыларға көңіл аудармауға тырыс. Асықпай тез орындауға тырыс. Тапсырманы толығымен оқып шық. Асығамын деп басын оқып, аяғын өзің құрастырма. Сенен нені сұрап тұрғанын анықта!

10. Сұрақтардың ішінен күдіксіз, жақсы білетініңе бірінші жауап бер. Сонда сенің бойыңда сенім күші арта бастайды да сен сабырлы қалыпқа түсесің. Кез келген тестте сен жақсы білетін сұрақтар бар, тек ойыңды шоғырлындыр.

11.Жаңа тапсырмаға көшкенде алдыңғыны ұмыт, тест жауаптары бірімен бірімен байланысты болмайды.

12.Жауап бергенде бір – бірлеп шығарып тастау тәсілін қолдан! Мүлдем келмейді дегендерін бір – бірлеп шығара отырып жауап бер.

13.Егер анық жауабын білмей күмәндансаң  өз интуицияңа сенім арт.

14.Тексеруге уақыт қалдыр, көзіңмен бір жүгіртіп тексеріп шықсаң мүмкін айқын қателеріңді байқарсың.

15.Барлық тапсырмаларды орындап шығуға тырыс. Есіңде болсын, жүз пайызға толық жауап берушілер кемде кем. Өйткені тесттік тапсырмалар максималды деңгейге есептелінген. Жақсы бағаға 80-70 пайызда жетіп қалады.

Ауызша жауап бергенде нені ескеру керек:

Егер емтихан алып отырған адам шапшаң қимылды, ширық болса онда сенің созып, ақырын берген жауабың оның көңілін қайтаруы мүмкін.

Керісінше байыпты, салмақты адамға сенің шапшаң, қатты, қыймыл-қозғалысыңды қоса берген жауабың ұнамауы мүмкін.

Әр нәрсенің шекті болуын есіңнен шығарма. Артық кетпе!

5.«Мен өзімді ..... үшін мадақтаймын» жаттығу.

Мақсаты: Өзін бағалауды жоғарлату, эмпатияны дамыту.

Уақыты: 10  минут

Ережесі:Мен сендерді өздеріңді өздерің бір нәрсе үшін мақтауларыңды ұсынамын. Мақтауды көп айтатын кез келді, бірақ мұны біз өте сирек жасаймыз. Бүгін сондай өзіңді-өзің неге болсын  мақтайтын мүмкіншілік туып тұр! Ендеше мына жолдағы сойлемді жалғастырыңыз: «Мен өзімді ..... үшін мақтаймын».

Талдау: Өзіңді мақтау қиынға соқты ма?

Осы жаттығуды орындай отырып қандай  сезім биледі бойыңды?

                                      коммуналдық мемлекеттік мекемесі

5 "А" сынып оқушыларының орта буынға бейімделуінің психологиялық зерттеуінің қорытындысы.

Қатысқан оқушылар:24

Ж-жоғары деңгей              О-орташа деңгей                 Т-төмен деңгей

Педагог-психолог                 М.Омарқажықызы

«Мектепке дейінгі шағын орталығы бар Сәкен Иманасов атындағы орта мектеп»

                                      коммуналдық мемлекеттік мекемесі

5 "Б" сынып оқушыларының орта буынға бейімделуінің психологиялық зерттеуінің қорытындысы.

Қатысқан оқушылар:21

Ж-жоғары деңгей              О-орташа деңгей                 Т-төмен деңгей

                                         Педагог-психолог                  М.Омарқажықызы 

«Мектепке дейінгі шағын орталығы бар Сәкен Иманасов атындағы орта мектеп»

                                      коммуналдық мемлекеттік мекемесі

5 "В" сынып оқушыларының орта буынға бейімделуінің психологиялық зерттеуінің қорытындысы.

Қатысқан оқушылар:25

Ж-жоғары деңгей              О-орташа деңгей                 Т-төмен деңгей

Педагог-психолог                  М.Омарқажықызы

2021-2022 оқу жылындағы 5 сынып оқушыларымен қыркүйек-желтоқсан айларында жасалған психологиялық  зерттеулердің нәтижесі

Мектеппен қарым-қатынасты анықтауға байланысты сауалнама алынды.Сауалнамаға 60 оқушы қатысты. Казір 5 сыныпта оқу ұнай ма деген сұраққа 5 а,ә,б сынып оқушылары-100%  ия деп жауап берді. Яғни, мектеппен  қарым-қатынас 3 сыныпта да жоғары деңгейде, жәнеде 5 сыныпта оқуда көбінесе не қызықтырады дегенде 60 оқушының  30-і-59% сабақтар, 20-сы-28% кабинет ауыстыру,10 оқушы-13% мұғалімдер деп жауап берді.

Мазасыздықты анықтау бойынша сауалнаманың нәтижесі :

Мұғалім мен оқушы қарым-қатынасын анықтау бойынша сауалнаманың нәтижесі:

Оқушы мен ата-ана қарым-қатынасын анықтау бойынша сауалнаманың нәтижесі:

Оқушылардың өзін-өзі бағалау деңгейі:

Оқушылардың есте сақтау қабілетінің деңгейі:

Оқушылардың мектепке көзқарастары:

Оқушылардың пәнге көзқарастары:

5 а сыныбы

5 б сыныбы

5 в сыныбы

Оқушылардың үй тапсырмасын орындауға кетеін уақыттары:

«Мектепке дейінгі шағын орталығы бар Сәкен Иманасов атындағы орта мектеп»

                                      коммуналдық мемлекеттік мекемесі

2021-2022 оқу жылындағы

5 сынып оқушыларымен қыркүйек-желтоқсан айларында жасалған психологиялық жұмыстарға

 Анықтама

Мақсаты: ауыспалы кезеңдегі тұлғалардың жас жеке ерекшеліктерін зерттеу, кездесетін психологиялық сәтсіздіктерін болдырмаудың жолын іздестіру.

          5 а б,в сынып оқушыларының орта буынға бейімделуіне байланысты оқу жылының басынан психологиялық жұмыстар жүргізілді.  

  Оқушыда кіші мектеп жасынан орта мектеп жасына өтуде психологиялық өзгерістер болады. Өйткені төменгі сыныпта оқушы тек бір ғана мұғалімге, бір кабинетке, тұрақты қалыпқа үйренген. Ал орта сыныпта бірнеше мұғалім сабақ береді, кабинеттен-кабинетке көшеді, сабақ кестесі ауысады, қарым-қатынас көлемі артады – мұның бәрі оқушының  оқу мотивациясына әсер етеді. Балада сенімсіздік қалыптасады, мазасыздық пайда болады, бастауыш сыныппен салыстырғанда сабақ үлгерімі нашарлайды. Сондықтан баланың оқуға бейімделу кезеңі сәтті өту үшін міндетті түрде психологиялық көмек қажет. Мұғалімдерден қолдау қажет етеді.

    5 сынып оқушыларның мектептегі пәндік және психологиялық бейімделу кезінде   істелінген жұмыстар төмендегі бағытта болды:

1. Бейімделуін анықтауға арналған сауалнама, тест 

2. Көңіл-күйге, қарым-қатынас жағдайына байланысты тренинг, ойындар

3. Ата-аналарға арналған сауалнама

          Жасалған жұмыстар мен сауалнама нәтижесін қорытындылайтын болсақ: оқушылардың ұнатпайтын, қиналатын пәндері бар екені анықталды.

Ең қызықты өтетін пән: математика, қазақ тілі мен әдебиеті, көркем еңбек, жаратылыстану.

Қызықсыз өтетін пән: жоқ

Оқуға қиналатын пән: ағылшын, орыс тілі

       Оқушылардың мазасыздық деңгейлері орташа, эмоциялық дамулары жағымды, мұғалімдермен және сыныптастарымен қарым-қатынастары жақсы. Сабақ үстінде өзін-өзі ұстаулары жас ерекшеліктері сай, қалыпты. Білімге талпыныстары жақсы, белсенді. Үш сыныптың да оқушылары орта буынға үйреніп, жақсы бейімделіп келеді.

Педагог-психолог:         М.Омарқажықызы